Od kilku tygodni siedzimy w domu, co każdy z nas znosi różnie i na swój sposób, dziś więc zabieram Was na wycieczkę. Bez wychodzenia z domu pokażę Wam jedna z zabytkowych perełek mojego miasta. Jeśli się Wam spodoba, być może zajrzycie tu, gdy to całe szaleństwo się skończy. To dawna synagoga żydowska – dziś Forum Synagoga, czyli obiekt zaadoptowany na cele kulturalne.

Kiedy paręnaście lat temu odwiedziłam Budapeszt, nie mogłam się nadziwić tamtejszej synagodze. Okazały budynek, piękna architektura – trudno było przejść obok niego obojętnie. Tymczasem niemal dokładnie taki sam budynek w tamtym czasie niszczał w moim mieście. Bo właśnie te dwie synagogi zbudowane są w stylu mauretańskim. Dziś ostrowska synagoga jest już dumą i prawdziwą perełką i przypomina tę z Budapesztu, choć może jest mniejsza i mniej okazała.

Zacznijmy jednak od początku? Bo skąd wzięła się synagoga w wielkopolskim mieście? Ano miasto było to specyficzne, bo przed wojną żyły sobie tutaj mniej więcej w równych proporcjach trzy narodowości – niemiecka, polska i żydowska. Wszystko zaczęło się w XVIII wieku, kiedy ówczesny właściciel miasta, Jan Jerzy Przebendowski dokonał relokacji miasta zniszczonego przez wojska szwedzkie i zezwolił Żydom na wybudowanie w mieście dwunastu domów oraz przyjęcie do nich lokatorów. Miasto miało charakter prywatny, a jego właściciel dbał, by wszystkie nacje żyły tutaj w zgodzie.

W 1724 roku w Ostrowie zawiązała się gmina żydowska i rozpoczęła się budowa pierwszej synagogi oraz niewielkiego cmentarza żydowskiego nieopodal niej. Z czasem Żydów zaczęło w mieście przybywać i obszar z synagoga zamienił się w dzielnicę żydowską. Drewniana synagoga służyła tamtejszej społeczności aż do połowy XIX wieku.

W szczytowym momencie rozwoju społeczności żydowskiej, gdy stanowiła ona ok. 30% ogółu ludności, zapadła decyzja o budowie nowej synagogi, bo istniejąca nie wystarczała już żyjącej tutaj społeczności, a jej przestarzała konstrukcja zagrażała bezpieczeństwu korzystających z niej osób.

Budowniczym ostrowskiej synagogi był Moritz Lande, potomek pierwszego rabina w dziejach miasta Jakuba Lande. Rodzice Moritza byli kupcami, a on sam fachu uczył się u stryja – architekta. Synagoga powstała w 1860 roku i była perełką architektoniczną Ostrowa – bardziej okazałą niż tutejsze drewniane kościoły katolicki i ewangelicki.

Historia synagogi ma jednak również swoje ciemniejsze strony. Zaledwie dwanaście lat po jej wybudowaniu doszło tutaj do tragicznego wydarzenia. W trakcie modlitwy zgasły lampy, na balkonach, gdzie przebywały kobiety i dzieci wybuchła panika, pod uciekającymi zawaliły się schody, w wyniku czego zginęło 19 osób. Ofiary to właśnie kobiety i dzieci. Budynek służył Żydom aż do wybuchu drugiej wojny światowej, kiedy to Niemcy sprofanowali budynek i przeznaczyli go na magazyn. Tak naprawdę jednak w owym czasie społeczność żydowska nie była już tak liczna. Już przed I wojną światową stanowili oni zaledwie 3% społeczności, a po wybuchu I wojny światowej większość z nich wyjechała do Niemiec. Jak podają źródła, w okresie międzywojennym w Ostrowie mieszkało około 40 Żydów.

Dalsze losy budynku też były dość przygnębiające, bo po wojnie przez wiele lat budynek służył za magazyn i niszczał. Dzięki ugodzie miasta z gminą Żydowską budynek udało się kupić, został odrestaurowany i przeznaczony na cele kulturalne. Dziś odbywają się tutaj konferencje, spotkania, uroczyste gale, spotkania autorskie i wspaniałe koncerty, bo wspaniałej akustyki tej budowli odmówić nie można. Jeśli będziecie w Ostrowie zajrzyjcie tutaj koniecznie…

Jeśli chcecie szerzej zwiedzić moje miasto, polecam wcześniejsze wpisy:
Muzeum 3D (klik)
Rynek (klik)
Konkatedra (klik)
Festiwale (klik)
Poniemieckie koszary (klik)
Zielony Rynek (dawna dzielnica żydowska) (klik)

The Yum List
26 marca, 2020Thanks for sharing pics of your lovely city.
Krystyna 7.8
26 marca, 2020Ciekawy post. Na ten czas ciężki pozwolił trochę przenieść się w inne miejsce. Serdeczne pozdrowienia znad sztalug malarskich przesyła Krysia
jotka
26 marca, 2020Przepiękne miejsce, u nas też była piękna synagoga, ale zburzono ją w czasie wojny, szkoda wielka!
Klimaty Agness
26 marca, 2020Piękna synagoga, jak dobrze, że odzyskała dawną świetność. Przykro bardzo, gdy takie perły kultury i historii naszego kraju, niszczeją. W moim mieście również jest piękna, zabytkowa synagoga, w tej chwili znajduje się w niej muzeum 🙂
Pozdrawiam ciepło, Agness:)
Di bloguje
26 marca, 2020Piękne miejsca…
Matka na Szczycie
26 marca, 2020Piękny budynek i fajnie pooglądać teraz coś innego niż widok z okna 😉
Aisab
26 marca, 2020„… przed wojną żyły sobie tutaj mniej więcej w równych proporcjach trzy narodowości – niemiecka, polska i żydowska….” (….)
żyły w zgodzie trzy narodowości, a obecnie w naszym kraju jedna narodowość -polska – nie potrafi żyć ze sobą w zgodzie. Czy ktoś potrafi zrozumieć ten fenomen???
Justyna Parucka
26 marca, 2020Ale tam u ciebie jest ładnie. Pozdrawiam i zapraszam na nowy post magda-tul.blogspot.com.
Marta
26 marca, 2020Piękna architektura 🙂 Bardzo lubię takie budynki oglądać 🙂
ariadna
26 marca, 2020W zasadzie to po raz pierwszy byłam w synagodze. Właśnie w Twojej 🙂
Serdeczności ślę 🙂
Serpentyna
26 marca, 2020Bardzo piekna. Chetnie bym zwiedzila osobiscie. Dziekuje za pokazanie .
Rena
26 marca, 2020Hej hej, co słychać u Ciebie ?? Fajny wpis, przynajmniej można zdjęcia pooglądać, jak nie można tam póki co się wybrać. Pozdrawiam serdecznie
https://spicetki.wordpress.com/
Rena
26 marca, 2020Pięknie tam u Ciebie :-). Pozdrawiam serdecznie.
https://recenzentkaa.wordpress.com/
Jola [Manager Pixeli]
26 marca, 2020Robi niesamowite wrażenie na zdjęciach. Na żywo na pewno wygląda jeszcze lepiej.
Agata
26 marca, 2020Ale tam pięknie! Już nie mogę się doczekać kiedy będzie można wyjść na taki spacer 🙂
Karolina90
26 marca, 2020Interesuję się judaizmem, więc przeczytałam wszystko z należytą uwagą. Pozdrawiam ciepło
Radiomuzykant-ka
26 marca, 2020Bardzo ładna.
Swego czasu interesowałam się bardzo judaizmem, chyba w zasadzie mi nadal nie przeszło, więc dzięki za wpis. 🙂
Katarzyna
26 marca, 2020Piękne odrestaurowana synagoga. Dobrze, że ratujemy takie perełki architektoniczne.
Karolajna
26 marca, 2020Bardzo fajne zdjęcia. Ciekawa jestem jak wygląda to miejsce na żywo. 😉
iza
27 marca, 2020piękne zdjęcia…
O rany ale się wystarszyłam ostatnim wpisem na „starym” blogu… ;)) Pozdrawiam
natalia20041989
27 marca, 2020Fantastyczna wirtualna wycieczka!
Agnieszka Kaniuk
27 marca, 2020Bardzo lubię tego typu miejsca. Zawsze udziela mi się ich wyjątkowy i niezwykły klimat.
selvaggia capizzi
27 marca, 2020As you know in Italy we are in complete lockdown so it is very good to have the chance to virtually travel!
Iwetta Żelaznowska
27 marca, 2020Urokliwe miejsce 🙂 Podoba mi się bardzo 🙂 Może kiedyś odwiedzę 🙂
domowe-potrawy.pl
27 marca, 2020Fajnie, że wykorzystano obiekt sakralny na cele kulturalne. Ładne wnętrze.
yonosoymillenium
28 marca, 2020que preciosidad, me ha encantado viajar hasta alli desde mi casa gracias a tu post
Mama z różową torebką
28 marca, 2020Piękny budynek, dobrze, że nie pozwolili mu popaść w całkowitą ruinę i teraz jest tak zacnie wykorzystywany 😀
Magda
28 marca, 2020Pięknie odrestaurowany budynek, na żywo na pewno robi jeszcze większe wrażenie 🙂 pozdrawiam 🙂
Beatrycze
28 marca, 2020Bardzo lubię takie miejsca ogloądać 🙂
Kathy Leonia
28 marca, 2020świetna wycieczka zdjęciowa w miejscu w którym nie byłam:)
L.
28 marca, 2020Ładny budynek, szkoda, żeby zniszczał, w ogóle szkoda mi tych starych budowli, o które już nikt nie dba. Dlatego też dobrze, że został odremontowany i zmienił swoje przeznaczenie. Ktoś korzysta i jest to na pewno dodatkowy atut dla miasta.
napiecyku
28 marca, 2020Lubię takie wpisy, synagoga jest piękna i pięknie utrzymana. Synagoga w moim mieście Oświęcim została spalona na początku wojny, pozostał po niej pusty plac w którym powstał park pamięci 🙂
Justyna Parucka
29 marca, 2020Pozdrawiam i zapraszam na nowy post 🙂 magda-tul.blogspot.com.
Monika Olga
29 marca, 2020Piękna synagoga. Świetnie, że została tak doskonale zaadoptowana! Oby więcej tego typu inicjatyw nie tylko w odniesieniu do synagogi 🙂
sarah shahzad
29 marca, 2020such a beautiful post.. these pictures are amazing 🙂
i miss you poems
Jestem Magdalena
29 marca, 2020W Twoim mieście jestem przynajmniej raz w miesiącu więc z pewnością nadrobię to miejsce jeśli chodzi o zwiedzanie 😉
Venus
29 marca, 2020Ciekaw historia . I rzeczywiście piękne
Paola Lauretano
29 marca, 2020Such a beautiful synagoge!
Stay safe!
Kisses, Paola.
Expressyourself
Kinga
29 marca, 2020Ładna synagoga 🙂
Aleksandra
30 marca, 2020Robi wrażenie! Świetna fotorelacja 🙂
Ja Optymistyczna
31 marca, 2020Naprawdę przepiękny budynek!
Teresa
1 kwietnia, 2020Piękna Synagoga z ciekawą historią.
Rashmi
1 kwietnia, 2020Wow… these are some lovely pics… 🙂
Jardian
1 kwietnia, 2020Wspaniała relacja, wspaniałe fotografie. W moim miasteczku przed wojną była drewniana „Bożnica”. Pozdrawiam znad filiżanki bezkofeinowej kawy 🙂
Asia czytasia
2 kwietnia, 2020Robi wrażenie
Kami Pisze
2 kwietnia, 2020Przepiękne miejsce i z niesamowite zdjęcia, które oddają piękno temu miejscu 🙂
Justyna Parucka
2 kwietnia, 2020Pozdrawiam i zapraszam na nowy post =) magda-tul.blogspot.com.
Gina Beltrami
2 kwietnia, 2020this post is so interesting!
xoxo Gina
new post
http://www.ginabeltrami.com
https://honestjessicaalba.wordpress.com
3 kwietnia, 2020Ciekawe, kiedy będzie ten moment, że będzie można już sobie robić wycieczki i wyjeżdżać w różne miejsca, już za tym tęsknię, a to dopiero kilka tygodni.
Bożena
3 kwietnia, 2020W mojej Włodawie też jest synagoga – obecnie muzeum. Przed II wojną światową w tym mieście połowę mieszkańców stanowili Żydzi. A właściwie to ponad połowę.
Justyna Parucka
4 kwietnia, 2020Pozdrawiam i zapraszam na nowy post 🙂
magda-tul.blogspot.com.
Iwona
4 kwietnia, 2020Bardzo mnie cieszy odnawianie starych obiektów 🙂
Magdalena
5 kwietnia, 2020Niesamowity klimat tego miejsca! Chciałoby się tam usiąść na chwilę i rozejrzeć w górę. 🙂
Allie Mackin
14 kwietnia, 2020The then and now photos are so cool. I love old buildings from other centuries. Thanks for sharing this!
Allie of
http://www.allienyc.com
Beautiful Duty
15 kwietnia, 2020woooow! uwielbiam takie smaczki!! w moim rodzinnym mieście też się znajdą takie cadowe miejsca ;DD muszę się rozejrzeć nad miejscami w Rzeszowie, gdzie etraz mieszkam 😉
Pilar
16 kwietnia, 2020What a beautiful Synagogue!
Namysłowska 3
23 kwietnia, 2020Piękna…. Jako magister judaistyki jestem wyczulona na tego typu obiekty. Gdy tylko świat znów stanie na nogi, muszę ją koniecznie zobaczyć na żywo.
Namysłowska 3
29 czerwca, 2020Nie wiedziałam o niej, znałam tylko historię tej drewnianej. Muszę koniecznie zobaczyć